معنی و مفهوم ترمینولوژی چیست؟
Terminology واژهای انگلیسی است که به مفهوم علم مطالعه واژهها و اصطلاحات تخصصی میباشد. مبحث ترمینولوژی به ترجمه کلمات تخصصی در یک حوزه خاص ارتباط پیدا میکند. به این ترتیب نقش ترجمه در مواجهه با اصطلاحات تخصصی اهمیت بیشتری پیدا میکند. در واقع برای مترجم متون تخصصی ،تسلط و احاطه به زبان مقصد کافی نیست بلکه با دانش کافی و آشنایی با اصطلاحات علمی در حوزه مورد نظر باید بتواند متن را درک کرده و متوجه موضوع تخصصی هم بشود.
ترمینولوژی میتواند منجر به یک تحقیق علمی بشود که در آن محقق و مترجم، تمامی واژههای مرتبط با حوزه تخصصی را جمع آوری و بررسی میکنند. شناخت ویژگیهای تخصصی هر کلمه از نظر مفهوم و محتوا میتواند در انتخاب کلمه مناسب برای معادل سازی بسیار تاثیرکذار باشد.
برای مثال ترمینولوژی حقوق، به منظور مجموعهای از کلمات تخصصی در رشته حقوق میباشد و با به کار گیری کلمات عمومی در حوزه حقوقی تفاوت دارد. در متون غیر تخصصی کلمات با مفاهیم گستردهای میتوانند استفاده شوند ولی در ترمینولوژی حقوق برخی از معانی انتخاب شده و وسعت کلمات به گستردگی قبل نیست.
گاهی واژه شناسی، فرهنگ لغات علمی و یا اصطلاح شناسی را معادل با ترمینولوژی قرار میدهند که هیچ کدام به تنهایی در برگیرنده شاخصهای این علم نیست. شاید بتوان اصطلاح شناسی را تا حدودی هم معنای ترمینولوژی دانست و به عنوان معادل مناسبی برای این کلمه در نظر گرفت.
نقش ترجمه و مترجم تخصصی در انجام کار ترجمه
با توجه به تعریف ترمینولوژی، دور از ذهن نیست که برخی از محققین و پژوهشگران توانایی ترجمه تخصصی آثار نوشتاری خود را نداشته باشند. بدیهی است یک محقق میتواند درزمینهٔ تحقیقاتی مورد نظر اطلاعات خوبی را به دست آورده و دانش خود را در قالب یک مقاله علمی انتشار دهد. این مقاله میتواند مورد استفاده دیگر پژوهشگران در سراسر جهان قرار گرفته و موجب ارتقا سطح علمی جوامع شود.
اینجاست که نقش ترجمه و اهمیت بسیار مهم تلقی میشود. بدون ترجمه باارزشترین تحقیقات در جامعه علمی جهانی قابل عرضه و انتشار نخواهد بود. استفاده از متخصصین مترجم میتواند در زمینه چاپ مقالات در ژورنالهای بین المللی کمک کننده باشد.
